Impact Investing Nieuws 15 november 2015

Deze keer Crowdfunding for Impact Investing

voor chari's en kleine beleggers: 

Due Diligence 
Track Record & Team
Collaboration & Commitment

How to be an impact investor?

De Filanthropium Top 2015* en vooral het script daarvoor is aanleiding voor dit blog met een how to select impact investments voor grote en kleine filantropen. Als communicatie adviseur voor/bij het Nederlandse Rode Kruis, Humanitas, Hart-, Nier- en Alzheimerstichting, KerkinActie van de Protestantse kerken ken ik de chari wereld. Nu probeer ik op mijn blog door mijn visie, analyse en ervaringen te delen mogelijkheden van impact investing te laten zien. Wat meer voor kleine beleggers dan grote chari's en vermogensfondsen, maar misschien is klein beginnen wel de beste manier.

*FilanthopiumTV maakte een 6min video verslag van de experts VimeoFilanthproiumTV Top2015 

Impact Investing wat is dat eigenlijk?

Op de openingsvraag van de Filanthropium Top 2015 mocht geen saaie definitie worden geantwoord, vandaar toch: impact investing is duurzaam beleggen 2.0 Dat doet geen recht aan al het werk dat duurzame beleggers verzetten, maar wel aan het accent op ''do good'' in plaats van ''less harm''. Dat bepaalt nog steeds het grootste deel van de duurzame beleggingsmarkt. En dus ook de standaard mogelijkheden bij vermogensbeheer van goede doelen. 

 

Impact investing is direct gericht op basisbehoeften & impact katalysatoren in tegenstelling tot het brede duurzame beleggingsuniversum. Het is ook niet alleen selecteren uit beperkt aanbod, maar ook proactief op zoek gaan naar innovaties met impact. Zelfs pro actief nieuwe markten creëren als de marktwerking tekort schiet door Venture Philanthropy of Impact Investing.

Goede doelen kunnen op twee manieren impact investor zijn: door hun bestedingen (giften) en met hun vermogen. Er zijn legio voorbeelden van beiden waar geld geven voor onderzoek en pilots evolueert naar leningen en investeren. Zoals bij de ontwikkeling van microkrediet en financial inclusion of dichterbij huis aan de vernieuwing van de kunstnier i.o. van de Nierstichting.

Allerlei vormen van patiënten ondersteuning en wetenschappelijk onderzoek om ziekten te genezen of voorkomen zoals de vaccinatie programma's gefinancierd door Vaccine Bonds.

Andere voorbeelden zijn de ontwikkeling van noodhulp naar rampenpreventie door huizen op palen te bouwen in Bangladesh en terpen voor het vee tegen overstromingsschade. Wat is het feitelijke verschil met investeren in Arcadis dat de kustbescherming van New Orleans herstelt en verbetert en de metro's in New York behoedt tegen onderlopen bij hoog water? Dat Arcadis een veilige public equity belegging is. Waarom kunnen we niet ook al veilig investeren in kustbescherming tegen hoog water en klimaatverandering in ontwikkelinglanden?

Bij Natuurherstel & beheer is ook natuurbehoud belangrijk door het voorkomen van vervuiling, aantasting of vernietiging. Het internationaal werkende WereldNatuurFonds werkte mee aan een gids over Conservation Finance Moving beyond donor funding toward an investor-driven approach is, McKinsey en CreditSuisse. Ofwel hoe trekken we private investeerders aan voor natuurbehoud?  

We hebben het bij impact investing al snel over preventie financiering en (toekomstige) maatschappelijk besparingen.

Verantwoord Vermogensbeheer 2.0?

Veel goede doelen hebben in hun vermogensbeheer goed nagedacht over de bijdrage van hun reserves aan hun doelstelling. De reserves zijn bijvoorbeeld bedragen die zijn toegezegd voor de financiering van wetenschappelijk onderzoek of meerjarige projecten. Men wil niet in schadelijke sectoren beleggen zoals tabak en verboden wapens zoals clustermunitie. Maar vaak ook niet in kinderarbeid, genetisch gemanipuleerd voedsel of de bio-industrie. Een financieel extra aantrekkelijke keuze is die voor beleggen in best-in-class bedrijven, de beste duurzame bedrijven in de wereld.

Maar Impact investing wordt nog niet veel gedaan. Ik vond 2 dozijn actieve Nederlandse goede doelen in 4 jaar onderzoek. *IINieuws/charity-cases-Nederland A-N en IINieuws/charity-cases-Nederland-O-Z-en-de-VS.

Onze grote Medefinancieringsorganisaties voor ontwikkelingssamenwerking zoals Novib en Cordaid stapten al snel in microkrediet- en financial inclusion fondsen en ICCO en de Protestantse kerk(en) stapten uiteraard in Oikokrediet het impact investeringsfonds dat is opgericht uit de Oecumene. De microkrediet sector groeide in 40 jaar naar 80miljard omvang. Els Boerhof van Goodwell voorspelt dat die markt, die nu ongeveer 1/3 internationaal is, steeds nationaler of continentaler zal worden.

Maar de fondsenwervende medefinancieringsorganisaties zijn een uitzondering: de 2 dozijn goede doelen die als impact investor hun vermogen inzetten om hun doelstellingen te bereiken zijn opvallend vaak vermogensfondsen en bedrijfsfondsen. Het zou geweldig zijn als het onderzoek van prof Harry Hummels onder goede doelen en hun vermogensbeheer uit 2009 werd herhaald om de ontwikkelingen in kaart te brengen. (Een Aandeel in Maatschappelijke ontwikkeling)

Sociaal Investeren in Nederland

Opvallend nieuw fenomeen in de Nederlandse impact investing markt is de opkomst van de Social Impact Bond. (SIB) In Nederland geïntroduceerd door de altijd al wat rebelse Startfoundation die mensen aan werk wil helpen. Het geeft ook leningen aan ondernemers om personeel -met afstand tot de arbeidsmarkt- in dienst te nemen. Startfoundation financierde de eerste SIB met het Social Impact Fonds van ABNAMRO voor jeugdige werkelozen in Rotterdam en de 2e SIB met de Rabobank Foundation in Utrecht voor hetzelfde doel. In Rotterdam (Zuid) werd onlangs de 3e, ook de 3e grootste SIB van de wereld qua investering gestart voor (om)scholing van langdurig werkelozen door bedrijven uit de omgeving. Verder geeft ruim de helft van de kerken en christelijk organisaties leningen aan lokale initiatieven (of investeert in Oikocredit of het Protestants Diakonaal Krediet Nederland.)

Lokale Impact investing

Van investeringen en leningen van de Lokale of Gemeenschapfondsen heb ik jammer genoeg geen gegevens, maar Fonds 1818 verdubbelt bijvoorbeeld in en rond Den Haag de crowdfunding opbrengsten voor lokale / buurtprojecten. Zo maken ze initiatieven mogelijk waar veel kleine investeerders/donors enthousiast over zijn en waar de overheid als subsidiegever heeft moeten terugtreden. Heel erg win-win want de crowdfundactie toont in aantallen funders en euro's meteen aan hoeveel draagvlak er is voor een initiatief. Het blijven giften, geen investeringen met rente op dividend. Maar er zijn wel beloningen voor donors als kaartjes en merchandising (promotiedragers) tot complete arrangementen voor bedrijfssponsors. Ook zal de lokale dimensie hoogst waarschijnlijk extra geld aantrekken dat traditionele fondsenwervers niet kunnen ophalen. Lokale crowdfunding zit sterk in de lift en gelukkig wordt ook hard gewerkt om lokale fondsen in Nederland op de keert te zetten.

Crowdfunding voor Impact

Fonds 1818 vormt een mooi bruggetje naar Crowdfunding voor Impact of de laagdrempeligste impact investeringsmogelijkheid voor grote en kleine beleggers. Crowdfunding groeit als kool, wereldwijd is het al groter dan Venture Capital en in Nederland doet een op de 10 mensen aan crowdfunding. Nu zijn het meestal nog giften, maar een op de vijf crowdfunders investeert ook voor rendement. De markt is al zo volwassen dat ook venture capitalists al shoppen op platforms voor prospects of in de crowfundingplatforms investeren. Op dit moment is vooral een internationaliseringsproces, dwz binnen de EU aan de gang.

De crowdfuningmarkt is transparant en laagdrempelig, het kan al met kleine bedragen via online betaalsystemen als Ideal. Crowdfunding verschilt vooral met beleggen op de beurs doordat je een aandeel of lening (obligatie) niet elke moment kan verkopen (illiquide). Het heet in jargon private equity. De overheid stelt allerlei veiligheidseisen aan crowdfundingplatforms en enkele tientallen hebben nu AFM goedkeuring. De platforms bieden vaak al een risico beoordeling bij de projecten om de geboden rente te verduidelijken. Ze werken hiervoor samen met kredietbeoordelaars. 

Investeren in projecten voor mensen en milieu die winst maken, kunnen daardoor groeien en verder opschalen. En de investeerder krijgt het geld terug met rente! Als het goed gaat, het blijft beleggen en resultaten uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst.

Er zijn in Nederland een aantal aantrekkelijk crowdfundingplatforms voor impact investing en overzichtelijke vergelijkingssites zoals Crowdfundmarkt waar je op impact sector projecten kan selecteren en Crowdfundwijzer dat meer gericht is op vergelijken van de platforms. Beiden tonen platforms met AFM licentie. (Want) De rente is hoger dan op spaartegoeden maar het risico is dat ook. Daarom beleggen Nederlanders voor het eerst dan ook vaker dan ze sparen.

Hoe selecteer je een impact investment?

Voor goede doelen en particuliere impact investor is de logische eerste stap: bekijk de doelstelling van crowdfundingplatforms en projecten. Past dat? Spreekt het aan? Daarna kunnen we leren van de ervaring van impact investeerders, en venture philanthropists, de hybride tussen goede doelen en financials. Zij noemen altijd: due diligence en track record & team. Voor een grote impact investor zoals een goed doelen hoort daar volgens mij nadrukkelijk commitment en collaboration bij.

Due Diligence:

– Een goede issue of maatschappelijke business case, dus uw missie en visie vertaald in een strategie en tactiek; ga zoveel mogelijk voor win-win investeringen!

– Innovatief misschien wel disruptive, dat wil ook zeggen dat het misschien een focus versplinteraar is, een kans, opportunity om in beleggers termen te spreken, die u ziet maar waar u nog niet echt op inzet;

– Het is ook een bewezen business model, geen onderzoekje of start up, maar geëvolueerd naar een serieus levensvatbare onderneming;

– Doorwrocht opschalingspotentieel en daarmee bedoel ik niet eerst Dorpsstraat ons Dorp en dan de wereld, maar een logisch overtuigend organisch gefaseerd uitrol-model.

Track Record & Team:

– Begin als goed doel of impact investor in eigen huis, uw eigen bestedingen of investeringen portfolio. Zit daar een project dat het goed doet, zich goed heeft ontwikkeld, een verdienmodel heeft en opschalingspotentieel?;

- Aantrekkelijk is een project van een ervaren voormalig entrepreneur;

– Of een Generation Next team van jonge idealisten die de 1e fase hebben doorlopen met crowdfunding en crowdsourcing en netwerk en draagvlak hebben en liefst indrukwekkend support;

Commitment & Collaboration:

– U bent bereid flink te investeren we hebben het over groeikapitaal;

– U bent bereid om echt samen op te trekken uw mensen, netwerk en evt. fusie of overname met eigen ambities;

– U bent ook bereid geduld te hebben (vanaf 7 tot 10 jaar) en er een tandje bij te doen qua geld of inspanningen.

Als u een goed doel bent of zeer bemiddeld en tijd hebt. Als kleine investeerder kunt u bijdragen door als ambassadeur uw investeringen zoveel mogelijk onder de aandacht te brengen.

Is DD-TT-CC Reëel?

Het is een checklist met een hoog wishlist gehalte: ik ken de aanvragen portfolio van goede doelen niet, zelf ben ik blij als ik de helft van het lijstje scoor. Ik leen vooral uit, 100e per lening, maar kort geleden ben ik een van 'mijn' crowdfundingplatforms gestapt en daar was het minimum investeringsbedrag 500 euro. Een klassiek voorbeeld van fondsenwervers die via crowdfunding een fan base opbouwen.

Mijn evolutie van uitlener naar platform investeerder is een interessant voorbeeld van een investerings-pyramide die vergelijkbaar is met de giften-pyramide en upgrading programma's van fondsenwervende instellingen.

Due diligence van het platform!

De checklist is niet alleen handig voor project selectie, maar ook voor selectie van crowdfundingplatforms. In mijn keuze voor crowdfunding keek ik eerst naar het platform en de doelstelling en daarna naar hun projecten aanbod. De AFM geeft licenties aan crowdfundingplatforms, dat is een soort keurmerk. Ga bij voorkeur voor leningen en misschien een beetje participatie door aandelen te kopen. Bekijk altijd de risicobeoordeling en/of samenwerking met een risico beoordelaar. Kijk wie er achter het platform (T-T) zitten en wie ze steunt.

Hoeveel en hoe vaak?

Crowdfunding platforms waarschuwen keurig voor het beperkt houden van investeringsbedragen en spreiding over meerdere projecten. Bij investeren van veel kleine bedragen kan het rendement wel wat tegenvallen door de bemiddelingskosten, kijk daar naar. Hoe meer rente hoe meer risico, niet al te lang uitlenen en regelmatige rente en tussentijdse aflossing is ook wel prettig.

Put Your Money Where Your Mouth is*

Ik investeer 1% in private equity via crowdfunding aan projecten met impact. Als velen dat doen is dat een enorme impuls voor crowdfunding met impact. Hieronder staan mijn crowdfunding met impact investeringen. Ik streef hierbij altijd naar win win projecten.

Voor een goed doel is het voor de hand liggend dat ze samenwerken met een crowdfundingplatform dat bij hun missie en doelstellingen past. Zoals Fonds 1818 dat met Voordekunst doet voor het stimuleren van financiering van kunstprojecten en met Voorjebuurt voor lokale projecten. Voor microkrediet koos ik Lendahand, mesokrediet, voor duurzame energie voor maatschappelijk nuttige gebouwen Greencrowd en voor sociale ondernemingen Kapitaal op Maat.

Via Symbid investeerde ik in Wakawaka voor solarlampjes voor arme huishoudens in Afrika. Het is opgezet door zware duurzame jongens: Maurits Groen, alweer nr 1 in Trouw's Duurzame 100 en een seasoned multinantionals adviseur en groene energie investeerder. Ze mochten hun project op het Clinton Global Iniatiative presenteren. Ze bieden nu solar batterij en base opladers aan waarbij kopers ook een betalen voor iemand in een ontwikkelingsland. Daardoor zijn al ruim 200.000 solars weggegeven. Over opschaling gesproken.

Waka-waka.com: Share the Sun 1.2 billion people around the world have no access to electricity. WakaWaka is an impact driven, social venture that fights to abolish energy poverty throughout the world.

Ook via Symbid investeerde ik in beeBox, dat producten van Nederlandse boeren bij mensen thuis brengt. Vooral omdat ik het concept kende van de biologische winkel met tassen groente en/of fruit (uit de hele wereld) en recepten. Het lokale product, thuisbezorgen en de complete vergetarische maaltijden zijn een waardevolle aanvulling op bestaand aanbod. Dat het lokale verse producten zijn vind ik win-win (en eigenlijk 3x win omdat zo wereldwijd transport en vervuiling wordt voorkomen).

Ik werd gevolgd door het ABNAMRO Social Impact Fund. BeeBox heeft net het EKO keurmerk en is sinds 2014 B-Corp (duurzame onderneming) Het heeft 2000-2500 klanten. BeeBox brengt je 3 complete vegetarische maaltijden voor 2 personen voor 30 euro. beeBox.nl De beeBox bezorgt heerlijke producten van boeren in de buurt bij jou thuis. Bij voorkeur biologisch, smaakvol en van goede kwaliteit!

Symbid, the Funding Network deed toen alleen aandelen en nu ook leningen. Het is tegenwoordig een internationaal opererend en in de VS beursgenoteerde onderneming. Toen ik mijn 1e investering deed in 2012 zag ik dat Symbid grote ondernemingen en ervaren ondernemers achter zich had. Meer op Symbid (Investor Relations) NB Symbid is beursgenoteerd maar voor de 1e beleggers geen succes :( Nasdaq/sbid/stock-chart

Via Greencrowd leen ik uit voor zonnepanelen voor maatschappelijk nuttige gebouwen (win-win) In mijn geval de Montessorischool in Arnhem. Greencrowd is een crowdfundingplatform opgezet door commercieel stevige jongens uit de duurzame energie wereld die hier een niche zagen. Het platform zoekt voorfinanciering van energie verduurzaming door particulieren voor lokale o.a. gemeentelijke gebouwen in Leeuwarden, scholen, ziekenhuizen, een brandweerkazerne etc. In de Raad van Advies zit Groen Links kamerlid van Tongeren (Ex Greenpeace).

Greencrowd.nl Stichting Greencrowd is opgericht om te komen tot een versnelling in de realisatie van duurzame-energie-projecten. Dit willen wij doen door burgers financieel te betrekken bij duurzame-energie-projecten binnen hun eigen leefomgeving. Het heeft van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) een ontheffing gekregen voor het bemiddelen in opvorderbare gelden. Ze zijn net met Eneco i.s.m. met Rabo- en Triodos Bank een project gestart voor zonne-energie voor sportclubs: Clubkracht.

Via KapitaalopMaat leen ik aan brownieS&Downies in Arnhem een horeca franchisenemer die werk biedt aan verstandelijk gehandicapte medewerkers. Naast werk(ervaring) vergroot het de zichtbaarheid van verstandelijk gehandicapten: een win-win. De mijne in Arnhem is gestart door een ex-groenteboer, dus met kleine ondernemer ervaring. En de brownies zijn heerlijk!

En ik leen aan Wijngaard Zonnestraal in Hilversum. Opgezet door een ervaren wijnboer die in Canada al wijn produceerde door de klimaatverandering ook voor Nederland een toekomst ziet in wijnbouw. Primair om het Gooi groen te houden, het fietstochtje er naar toe en de wijngaard zijn prachtig. Maar de nu nog geïmporteerde wijn van de Bachus druif is lekker en de ondernemer, mede-investeerders, stokken leasers en vrijwilligers zijn heel aardig. NB De ondernemer onderzoekt nu de mogelijkheid om demente bejaarden uit het naastliggend verpleeghuis de wijngaard te laten bezoeken, hiervoor zijn aangepaste faciliteiten nodig. Ik wil wel!

Kapitaal op Maat is opgezet door iemand die ik ken van vroeger. Het werkt samen met Credion en heeft AFM goedkeuring. KapitaalopMaat 'op een veilige manier geld uitlenen aan ondernemers & bankvrij financieren'. Plezierig: Maandelijkse terugbetalingen.

Via Lendahand mesokrediet leen ik tegen max 3 a 4 % rente aan kleine ondernemers in ontwikkelingslanden die aangeven hoeveel mensen ze willen aannemen. Ik leen aan vrouwelijke ondernemers dat is voor mij een win-win. Dat deed ik een paar keer en vervolgens stapte ik via Symbid in Lendahand aandelen. Het is een team jonge hoogopgeleide idealisten, hiervoor financials en bij multinationals (die zichzelf nauwelijks betalen volgens het businessplan. Ze hebben support van het ministerie van Buitenlandse Zaken en ICCO (waarvoor ik vroeger de gezamenlijk campagnes met KerkinActie deed. Lendahand haalde via Symbid 360.000 euro op voor opschaling van hun platform, een van de grootste crowdfundingfinancieringen.

Lendahand, mesofinance. In westerse landen zorgt het Midden- en Kleinbedrijf (MKB) voor 60% van de banen. In opkomende economieën zoals de Filipijnen, Colombia en Ghana ligt dit percentage veelal onder de 30% (bron: Wereldbank)..... Het probleem is alleen dat het MKB in opkomende economieën vaak geen toegang heeft tot (betaalbare) financiering. Daarom wordt dit segment ook wel ‘missing middle’ genoemd.
NB Voor leningen in Colombia staat de lokale Lendahand partner Eclof Colombias garant voor terugbetaling en rente. 

Commitment & collaboration

Als kleine belegger kan ik niet veel doen voor 'mijn' crowdfundingplatforms of ondernemers, maar ik kan wel Commitment & collaboration vertalen in het zoveel mogelijk promoten van de mogelijkheden en helpen bij de fondsenwerving. Door via Twitter, Linkedin, Facebook en mijn blog de aandacht te vestigen op de platforms en projecten en nog openstaande bedragen. Dat deed ik voor Lendahand, mijn Kapitaal op Maat investeringen (via Facebook) en doe ik ook voor Wakibi dat renteloze leningen geeft aan particulieren. 

Ik noem hier ook nog even oneplanetcrowd. Ik investeer er zelf niet, maar dat is per ongeluk. (Want) Bij oneplanetcrowd maakt uw investering, klein of groot, een positieve impact op mens en milieu. In ruil voor uw investering bieden de ondernemers u een aantrekkelijk product of een dienst. Of een lening (nu geen prospects of een achtergestelde converteerbare lening (wordt omgezet in aandelen) Oneplanetcrowd heeft van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) een ontheffing voor het bemiddelen in opvorderbare gelden en mag het bemiddelen in leningovereenkomsten van ondernemingen. Geldvragers zullen bij platform daarom nooit particulieren zijn.

Mensen helpen elkaar te helpen

(want) Naast mijn crowfunding for impact heb ik namelijk oook een mini revolverend fonds via Wakibi, de Nederlandse partner van Kiva. Beiden bemiddelen voor renteloze leningen aan mensen in ontwikkelingslanden. Je leent vanaf 25euro en krijgt dat ik kleine porties terugbetaald. De terugbetalingen gebruik ik als startfinanciering voor nieuwe leningen en zo hebben we samen een revolverend fonds.

Ik heb nu 10 keer geld uitgeleend. Altijd 25euro, als er weer 10 of 15euro aan terugbetalingen is gedaan fund ik een nieuwe project. Ik heb dus met 100 euro inleg ruim 200 euro uitgeleend. Want Margarita uit Marylin de Filippijnen, Divene Group uit Benin, Fayzimo uit Tadzjikistan, Ivania en Eddy uit Nicaragua, Mango group 3 uit Guatemala en Akanese uit Samoa helpen mee en zo elkaar en de volgende aan een lening. Bijvoorbeeld aan een lening voor winkelvoorraad, schoolgeld en schoolspullen, een eigen WC, flippers en een masker om te vissen. Of de operatie voor een alleenstaande moeder in Mexico die nu nog elke 8 maanden een nieuwe bril nodig heeft voor haar astigmatische ogen. Er is nog wat nodig goo.gl/oMki6E (En een 3euro donatie voor Wakibi kan ook nooit kwaad)

Wakibi zelf heeft ook een mooi sommetje:

Wist je dat? Je met 25 euro wel 250 mensen kunt helpen?

Een grappig rekensommetje:

=> Je investeert 25 euro
=> Per investering steun je gemiddeld 5 familieleden, werknemers of groepsleden
=> Je kunt het bedrag van 25 euro tot wel 50x opnieuw uitlenen vanwege het terugbetalingspercentage van plm 98%
=> Met jouw 25 euro kun je dus 250 mensen helpen in hun levensonderhoud!